RAS PhysicsКристаллография Crystallography Reports

  • ISSN (Print) 0023-4761
  • ISSN (Online) 3034-5510

Progress in crystal chemistry of new fumarole minerals discovered in 2014-2024 and their synthetic analogues

PII
S30345510S0023476125020022-1
DOI
10.7868/S3034551025020022
Publication type
Article
Status
Published
Authors
Volume/ Edition
Volume 70 / Issue number 2
Pages
189-224
Abstract
This review highlights the key findings from the study of new anhydrous minerals discovered by the research team in the fumaroles of the Tolbachik volcano (Kamchatka) over the past decade. The synthesis conditions for analogues of these fumarole minerals and the distinctive features of their crystal chemistry are discussed. Special attention is given to minerals containing sulfate or vanadate anions, the discovery of which has led to the development of extensive families of inorganic compounds and materials with rich and intriguing crystal chemistry. A dedicated section focuses on advancements in high-temperature X-ray diffraction (HT XRD). Additionally, several rare topotactic single crystal-to-single crystal (SC-SC) transformations observed in vergasovaite and aleutite are described.
Keywords
Date of publication
01.02.2025
Year of publication
2025
Number of purchasers
0
Views
21

References

  1. 1. Главатских С.Ф., Набоко С.И. Постэруптивный метасоматоз и рудообразование. М.: Наука, 1983. 185 с.
  2. 2. Федотов С.А. Большое трещинное Толбачинское извержение. Камчатка 1975–1976. М.: Наука, 1984. 637 с.
  3. 3. Belousov A., Belousova M., Edwards B. et al. // J. Volcanol. Geotherm. Res. 2015. V. 307. P. 22. https://doi.org/10.1016/j.jvolgeores.2015.06.013
  4. 4. Вергасова Л.П., Филатов С.К. // Вулканология и сейсмология. 2012. № 5. С. 3.
  5. 5. Вергасова Л.П., Филатов С.К. // Вулканология и сейсмология. 2016. № 2. С. 3.
  6. 6. Кривовичев С.В., Филатов С.К., Семенова Т.Ф. // Успехи химии. 1998. Т. 67. С. 155.
  7. 7. Пеков И.В., Агаханов А.А., Зубкова Н.В. и др. // Геология и геофизика. 2020. Т. 61. С. 826. https://doi.org/10.15372/GiG2019167
  8. 8. Pekov I.V., Koshlyakova N.N., Zubkova N.V. et al. // Eur. J. Mineral. 2018. V. 30. P. 305. https://doi.org/10.1127/ejm/2018/0030-2718
  9. 9. Iveson A.A., Humphreys M.C.S., Jenner F.E. et al. // J. Petrol. 2022. V. 63. P. egac087. https://doi.org/10.1093/petrology/egac087
  10. 10. Borisov A.S., Siidra O.I., Vlasenko N.S. // Chemie der Erde – Geochem. 2024. V. 84. P. 126179. https://doi.org/10.1016/j.chemer.2024.126179
  11. 11. Филатов С.К., Вергасова Л.П. // Мінералогічний журн. 1983. Т. 3. С. 84.
  12. 12. Филатов С.K. Высокотемпературная кристаллохимия. Теория, методы и результаты исследований. Л.: Недра, 1990. 288 с.
  13. 13. Домнина М.И., Филатов С.К., Зюзюкина И.И., Вергасова Л.П. // Изв. АН СССР. Неорган. материалы. 1986. Т. 22. С. 1992.
  14. 14. Krivovichev S.V., Mentré O., Siidra O.I. et al. // Chem. Rev. 2013. V. 113. P. 6459. https://doi.org/10.1021/cr3004696
  15. 15. Rousochatzakis I., Richter J., Zinke R., Tsirlin A.A. // Phys. Rev. B. 2015. V. 91. P. 024416. https://doi.org/10.1103/PhysRevB.91.024416
  16. 16. Fujihala M., Koorikawa H., Mitsuda S. et al. // J. Phys. Soc. Jpn. 2015. V. 84. P. 073702. https://doi.org/10.7566/JPSJ.84.073702
  17. 17. Inosov D.S. // Adv. Phys. 2018. V. 67. P. 149. https://doi.org/10.1080/00018732.2018.1571986
  18. 18. Pomjakushin V., Podlesnyak A., Furrer A., Pomjakushina E. // Phys. Rev. B. 2024. V. 109. P. 144409. https://doi.org/10.1103/physrevb.109.144409
  19. 19. Vasiliev A., Volkova O., Zvereva E., Markina M. // npj Quant. Mater. 2018. V. 3. P. 18. https://doi.org/10.1038/s41535-018-0090-7
  20. 20. Singh S., Neveu A., Jayanthi K. et al. // Dalton Trans. 2022. V. 51. P. 11169. https://doi.org/10.1039/D2DT01830F
  21. 21. Gao Y., Zhang H., Liu X.-H. et al. // Adv. Energy Mater. 2021. V. 11. P. 2101751. https://doi.org/10.1002/aenm.202101751
  22. 22. Siidra O.I., Nazarchuk E.V., Zaitsev A.N., Vlasenko N.S. // Mineral. Mag. 2020. V. 84. P. 283. https://doi.org/10.1180/mgm.2019.69
  23. 23. Siidra O.I., Nazarchuk E.V., Agakhanov A.A. et al. // Mineral. Petrol. 2018. V. 112. P. 123. https://doi.org/10.1007/s00710-017-0520-4
  24. 24. Siidra O.I., Nazarchuk E.V., Zaitsev A.N., Shilovskikh V.V. // Mineral. Mag. 2019. V. 84. P. 153. https://doi.org/10.1180/mgm.2019.68
  25. 25. Siidra O.I., Nazarchuk E.V., Lukina E.A. et al. // Mineral. Mag. 2018. V. 82. P. 1079. https://doi.org/10.1180/minmag.2017.081.084
  26. 26. Borisov A.S., Charkin D.O., Zagidullin K.A. et al. // Acta Cryst. В. 2022. V. 78. P. 499. https://doi.org/10.1107/S2052520622003535
  27. 27. Nazarchuk E.V., Siidra O.I., Agakhanov A.A. et al. // Mineral. Mag. 2018. V. 82. P. 1233. https://doi.org/10.1180/minmag.2017.081.089
  28. 28. Nekrasova D.O., Siidra O.I., Zaitsev A.N. et al. // Phys. Chem. Mineral. 2021. V. 48. P. 6. https://doi.org/10.1007/s00269-020-01132-4
  29. 29. Borisov A.S., Siidra O.I., Kovrugin V.M. et al. // J. Appl. Cryst. 2021. V. 54. P. 237. https://doi.org/10.1107/S1600576720015824
  30. 30. Nekrasova D.O., Mentré O., Siidra O.I. et al. // Dalton Trans. 2022. V. 51. P. 7878. https://doi.org/10.1039/D1DT04202E
  31. 31. Siidra O.I., Lukina E.A., Nazarchuk E.V. et al. // Mineral. Mag. 2018. V. 82. P. 257. https://doi.org/10.1180/minmag.2017.081.037
  32. 32. Kovrugin V.M., Nekrasova D.O., Siidra O.I. et al. // Cryst. Growth Des. 2019. V. 19. P. 1233. https://doi.org/10.1021/acs.cgd.8b01658
  33. 33. Siidra O.I., Charkin D.O., Kovrugin V.M., Borisov A.S. // Acta Cryst. В. 2021. V. 77. P. 1003. https://doi.org/10.1107/S2052520621010350
  34. 34. Siidra O.I., Nekrasova D.O., Charkin D.O. et al. // Mineral. Mag. 2021. V. 85. P. 831. https://doi.org/10.1180/mgm.2021.73
  35. 35. Siidra O., Nekrasova D., Blatova O. et al. // Acta Cryst. В. 2022. V. 78. P. 153. https://doi.org/10.1107/S2052520622000919
  36. 36. Siidra O.I., Nazarchuk E.V., Zaitsev A.N. et al. // Eur. J. Mineral. 2017. V. 29. P. 499. https://doi.org/10.1127/ejm/2017/0029-2619
  37. 37. Nekrasova D.O., Tsirlin A.A., Colmont M. et al. // Phys. Rev. B. 2020. V. 102. P. 184405. https://doi.org/10.1103/PhysRevB.102.184405
  38. 38. Nekrasova D.O., Tsirlin A.A., Colmont M. et al. // Inorg. Chem. 2021. V. 60. P. 18185. https://doi.org/10.1021/acs.inorgchem.1c02808
  39. 39. Borisov A.S., Siidra O.I., Pimshin I.D. et al. // Struct. Chem. 2025. https://doi.org/10.1007/s11224-025-02450-5
  40. 40. Nazarchuk E.V., Siidra O.I., Nekrasova D.O. et al. // Mineral. Mag. 2020. V. 84. P. 563. https://doi.org/10.1180/mgm.2020.33
  41. 41. Борисов А.С., Сийдра О.И., Чаркин Д.О. и др. // Журн. структур. химии. 2024. Т. 65. С. 136344. https://doi.org/10.26902/JSC_id136344
  42. 42. Siidra O.I., Nazarchuk E.V., Agakhanov A.A., Polekhovsky Y.S. // Mineral. Mag. 2019. V. 83. P. 847. https://doi.org/10.1180/mgm.2019.42
  43. 43. Ginga V.A., Siidra O.I., Tsirlin A.A., Setzer A. // In preparation.
  44. 44. Siidra O.I., Nazarchuk E.V., Zaitsev A.N. et al. // Mineral. Mag. 2019. V. 83. P. 749. https://doi.org/10.1180/mgm.2019.41
  45. 45. Siidra O.I., Nazarchuk E.V., Pautov L.A. et al. // CNMNC Newsletter 70. Eur. J. Mineral. 2022. V. 34. P. 591. https://doi.org/10.5194/ejm-34-591-2022
  46. 46. Siidra O.I., Nazarchuk E.V., Pautov L.A. et al. // CNMNC Newsletter 61. Eur. J. Mineral. 2021. V. 33. P. 299. https://doi.org/10.5194/ejm-33-299-2021
  47. 47. Siidra O.I., Nazarchuk E.V., Pautov L.A. et al. // CNMNC Newsletter 64. Eur. J. Mineral. 2022. V. 34. P. 1. https://doi.org/10.5194/ejm-34-1-2022
  48. 48. Vergasova L.P., Starova G.L., Krivovichev S.V. et al. // Can. Mineral. 1999. V. 37. P. 911.
  49. 49. Ginga V.A., Siidra O.I., Tsirlin A.A., Setzer A. // Inorg. Chem. 2024. V. 63. P. 24573. https://doi.org/10.1021/acs.inorgchem.4c03694
  50. 50. Bykova E.Y., Berlepsch P., Kartashov P.M. et al. // Schweiz. Mineral. Petrogr. Mitt. 1998. V. 78. P. 479.
  51. 51. Nazarchuk E.V., Siidra O.I., Charkin D.O. et al. // Am. Mineral. 2024. V. 109. P. 471. https://doi.org/10.2138/am-2022-8753
  52. 52. Pekov I.V., Zubkova N.V., Zelenski M.E. et al. // Mineral. Mag. 2013. V. 77. P. 107. https://doi.org/10.1180/minmag.2013.077.1.10
  53. 53. Siidra O.I., Vladimirova V.A., Tsirlin A.A. et al. // Inorg. Chem. 2020. V. 59. P. 2136. https://doi.org/10.1021/acs.inorgchem.9b02565
  54. 54. Giacovazzo C., Scandale E., Scordari F. // Z. Kristallogr. 1976. B. 144. S. 226. https://doi.org/10.1524/zkri.1976.144.16.226
  55. 55. Вергасова Л.П., Филатов С.К., Серафимова Е.К., Старова Г.Л. // Докл. АН СССР. 1984. Т. 275. С. 714.
  56. 56. Mereiter K. // Neues Jb. Miner. Monat. 1979. S. 182.
  57. 57. Siidra O.I., Vergasova L.P., Krivovichev S.V. et al. // Mineral. Mag. 2014. V. 78. P. 1687. https://doi.org/10.1180/minmag.2014.078.7.12
  58. 58. Dahmen T., Gruehn R. // Z. Kristallogr. 1993. V. 204. P. 57. https://doi.org/10.1524/zkri.1993.204.12.57
  59. 59. Christidis P.C., Rentzeperis P.J. // Z. Kristallogr. 1976. V. 144. P. 341. https://doi.org/10.1524/zkri.1976.144.16.341
  60. 60. Abbott R.N. // Am. Mineral. 1984. V. 69. P. 449.
  61. 61. Slater P.R., Greaves C. // J. Mater. Chem. 1994. V. 4. P. 1469. https://doi.org/10.1039/JM9940401469
  62. 62. Anantharamulu N., Koteswara Rao K., Rambabu G. et al. // J. Mater. Sci. 2011. V. 46. P. 2821. https://doi.org/10.1007/s10853-011-5302-5
  63. 63. Wildner M., Giester G. // Mineral. Petrol. 1988. V. 39. P. 201. https://doi.org/10.1007/BF01163035
  64. 64. Pekov I.V., Zubkova N.V., Agakhanov A.A. et al. // Eur. J. Mineral. 2017. V. 29. P. 323. https://doi.org/10.1127/ejm/2017/0029-2596
  65. 65. Wildner M. // Z. Kristallogr. 1992. V. 202. P. 51. https://doi.org/10.1524/zkri.1992.202.1-2.51
  66. 66. Burns P.C., Pluth J.J., Smith J.V. et al. // Am. Mineral. 2000. V. 85. P. 604. https://doi.org/10.2138/am-2000-0424
  67. 67. Olmi F., Sabelli C., Trosti-Ferroni R. // Eur. J. Mineral. 1995. V. 7. P. 1331. https://doi.org/10.1127/ejm/7/6/1331
  68. 68. Liebau F. Structural Chemistry of Silicates. Structure, Bonding and Classification. Berlin: Springer-Verlag, 1985. 347 p.
  69. 69. Hawthorne F.C., Krivovichev S.V., Burns P.C. // Rev. Mineral. Geochem. 2000. V. 40. P. 1. https://doi.org/10.1515/9781501508660-003
  70. 70. Вергасова Л.П., Старова Г.Л., Филатов С.К., Ананьев В.В. // Докл. АН СССР. 1998. Т. 359. С. 804.
  71. 71. Kornyakov I.V., Vladimirova V.A., Siidra O.I., Krivovichev S.V. // Molecules. 2021. V. 26. P. 1833. https://doi.org/10.3390/molecules26071833
  72. 72. Siidra O.I., Vergasova L.P., Kretser Y.L. et al. // Mineral. Mag. 2014. V. 78. P. 1699. https://doi.org/10.1180/minmag.2014.078.7.13
  73. 73. Krivovichev S.V., Vergasova L.P., Britvin S.N. et al. // Can. Mineral. 2007. V. 45. P. 921. https://doi.org/10.2113/gscanmin.45.4.921
  74. 74. Starova G.L., Krivovichev S.V., Fundamensky V.S., Filatov S.K. // Mineral. Mag. 1997. V. 61. P. 441. https://doi.org/10.1180/minmag.1997.061.406.09
  75. 75. Biesner T., Roh S., Pustogow A. et al. // Phys. Rev. B. 2022. V. 105. P. L060410. https://doi.org/10.1103/PhysRevB.105.L060410
  76. 76. Siidra O.I., Krivovichev S.V., Armbruster T. et al. // Can. Mineral. 2007. V. 45. P. 445. https://doi.org/10.2113/gscanmin.45.3.445
  77. 77. Ginga V.A., Siidra O.I., Firsova V.A. et al. // Phys. Chem. Mineral. 2022. V. 49. P. 38. https://doi.org/10.1007/s00269-022-01213-6
  78. 78. Кривовичев С.В., Филатов С.К., Вергасова Л.П. // Зап. Рос. минерал. о-ва. 2015. Т. 144. С. 101.
  79. 79. Mills S.J., Kampf A.R., Raudsepp M., Christy A.G. // Mineral. Mag. 2009. V. 73. P. 837. https://doi.org/10.1180/minmag.2009.073.5.837
  80. 80. Mills S.J., Nestola F., Kahlenberg V. et al. // Am. Mineral. 2013. V. 98. P. 1966. https://doi.org/10.2138/am.2013.4587
  81. 81. Burns P.C., Hawthorne F.C. // Can. Mineral. 1996. V. 34. P. 1089.
  82. 82. Гинга В.А. “Кристаллохимия и свойства природных и синтетических ванадатов меди” Дис. ... канд. геол.-мин. наук. СПб.: СПбГУ, 2022.
  83. 83. Shannon R.D., Calvo C. // J. Solid State Chem. 1973. V. 6. P. 538. https://doi.org/10.1016/S0022-4596 (73)80012-X
  84. 84. Hawthorne F.C., Oberti R. // Rev. Mineral. Geochem. 2007. V. 67. P. 1. https://doi.org/10.1515/9781501508523-002
  85. 85. Winiarski M.J., Tran T.T., Chamorro J.R., McQueen T.M. // Inorg. Chem. 2019. V. 58. P. 4328. https://doi.org/10.1021/acs.inorgchem.8b03464
  86. 86. Liu C., Chang T., Wang S. et al. // Chem. Mater. 2024. V. 36. P. 9516. https://doi.org/10.1021/acs.chemmater.4c01342
  87. 87. Lacroix C., Mendels P., Mila F. Introduction to Frustrated Magnetism: Materials, Experiments, Theory. Berlin: Springer, 2011. 682 p.
  88. 88. Effenberger H. // Monatsh. Chem. 1985. V. 116. P. 927. https://doi.org/10.1007/BF00809186
  89. 89. Pring A., Gatehouse B.M., Birch W.D. // Am. Mineral. 1990. V. 75. P. 1421.
  90. 90. Krivovichev S.V., Filatov S.K., Vergasova L.P. // Mineral. Petrol. 2013. V. 107. P. 235. https://doi.org/10.1007/s00710-012-0238-2
  91. 91. Pekov I.V., Britvin S.N., Krivovichev S.V. et al. // Am. Mineral. 2021. V. 106. P. 633. https://doi.org/10.2138/am-2020-7611
  92. 92. Nazarchuk E.V., Siidra O.I., Filatov S.K. et al. // Phys. Chem. Mineral. 2023. V. 50. P. 11. https://doi.org/10.1007/s00269-023-01236-7
  93. 93. Siidra O.I., Borisov A.S., Lukina E.A. et al. // Phys. Chem. Mineral. 2019. V. 46. P. 403. https://doi.org/10.1007/s00269-018-1011-9
  94. 94. Hughes J.M., Hadidiacos C.G. // Am. Mineral. 1985. V. 70. P. 193.
  95. 95. Scordari F., Stasi F. // Neues Jb. Miner. Abh. 1990. V. 161. P. 241.
  96. 96. Вергасова Л.П., Филатов С.К., Серафимова Е.К., Вараксина Т.В. // Зап. Всесоюз. Минерал. о-ва. 1988. Т. 117. С. 459.
  97. 97. Hawthorne F.C., Ferguson R.B. // Acta Cryst. B. 1975. V. 31. P. 1753. https://doi.org/10.1107/S0567740875006048
  98. 98. Zelenski M.E., Zubkova N.V., Pekov I.V. et al. // Eur. J. Mineral. 2012. V. 24. P. 749. https://doi.org/10.1127/0935-1221/2012/0024-2221
  99. 99. Birnie R.W., Hughes J.M. // Am. Mineral. 1979. V. 64. P. 941.
  100. 100. Филатов С.К. // Зап. Всесоюз. Минерал. о-ва. 1982. Т. 116. С. 417.
  101. 101. Филатов С.К. // Докл. АH СССР. 1985. Т. 280. С. 369.
  102. 102. Aksenov S., Antonov A., Deyneko D. et al. // Acta Cryst. B. 2022. V. 78. P. 61. https://doi.org/10.1107/S2052520621009136
QR
Translate

Индексирование

Scopus

Scopus

Scopus

Crossref

Scopus

Higher Attestation Commission

At the Ministry of Education and Science of the Russian Federation

Scopus

Scientific Electronic Library